Kentsel Dönüşüm Nedir?

Kentsel Dönüşüm Nedir?



Şehirlerde sürekli bir şekilde değişen ihtiyaçlar ve yaşam şartlarının sürekli bir şekilde gelişmesi dünya genelinde kentsel dönüşümü önemli bir noktaya ulaştırmaktadır. Kentsel dönüşüm, belirli bir amaca sahip olarak belirli faydalar ortaya koyan ve uzun bir süreç şeklinde işleyen bir yapıdır. Bu neden ile öncelikle kentsel dönüşüm nedir ve sonrasında amaçları ile faydaları gibi ayrıntılar üzerinde durmak gerekir. 

Kentsel dönüşüm nedir sorusunu cevaplayabilmek için kentlerdeki yaşlanan ve yıpranan yapıların yenilenmesi ile kentin yenilenmesi mantığı akla getirilmelidir. Özellikle kentlerde betonarme yaşını kaybeden, kullanım özelliklerini yitiren ve onarılması mümkün olmayan yapılar semt görüntüsünü bozmakta ve kentte sorun oluşturmaktadır. Bu durumda kentsel dönüşüm kentin hem çehre olarak hem de mimari olarak gelişmesini ve yenilenmesini amaçlayan bir çalışmadır. 

Kentsel Dönüşüm Nedir? 

Türkiye genelinde son yıllarda popüler bir şekilde gündemde olan ve halen çalışmaları devam eden bir uygulama olması ile kentsel dönüşüm nedir sorusunu detaylı bir şekilde cevaplamak gerekir. Kentsel dönüşüm kent alanları içerisindeki yıkılmış ve eski yapıların, çürümüş binaların ya da fonksiyonunu yitirmiş yapıların yenilenmesi işlemidir. Kentsel dönüşüm sürecinde halihazırdaki yapılar ya yıkılarak yeniden inşa edilir ya da kent estetiğine ve çevreye uygun bir şekilde restorasyon yapılır. 

Ülkemiz kanunları dahilinde kentsel dönüşüm için yapılan çalışmalar bir projeye dönüştürülerek birçok katılımcının bu proje içerisinde yer alması sağlanmaktadır. Genellikle kentsel dönüşümde ana katılımcılar belediyeler olmak ile birlikte T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde de Kentsel Dönüşüm Başkanlığı ana görevi üstlenmektedir. Aynı zamanda yerel idareler ve mesleki anlamda da inşaat firmaları, mimarlar ve şehir planlamacıları görev alır. 

Kentlerde birçok fayda sağlayan kentsel dönüşüm şehirlerde sürdürülebilir ve yaşanabilir bir yapı profili elde edilmesini sağlar. Bu anlamda da temel bir amaca sahip olarak, şehirde daha iyi bir fiziksel çevreyi ortaya koyabilmek ve daha yaşanabilir bir kent elde etmek için uygulanır. Kentsel dönüşüm ile yürütülen projeler ekonomik ve sosyal açıdan faydaları ile eski ve tehlikeli yapıları ortadan kaldırır ya da bu yapıları tekrar kullanılabilir güvenli yapılar haline getirir.

Kentsel Dönüşümün Amacı Nedir? 

Kentlerde yani ilçeler, iller ve büyük şehirler gibi yerleşim alanlarında mevcut yapılar belirli bir kullanım ömrüne ve amacına sahiptir. Örneğin, ahşap yapılar veya betonarme yapılar belirli bir kullanım yaşına sahiptir ve bu yaşı doldurduğunda artık riskli bir hale gelir. Bazı yapılar ise yıllar boyunca örneğin ikamet amaçlı kullanılırken, artık fonksiyonunu yitirmiş ve çirkin bir görüntü oluşturmaya başlamıştır.

Kentsel dönüşüm nedir sorusunda verilen cevapta anlaşılabileceği üzere bu uygulamanın amacı, şehri yeniden modern ve kullanılabilir bir hale getirmektir. Kentlerde mevcut yapıları ve kentin altyapısını daha sürdürülebilir ve modern bir hale getiren kentsel dönüşüm, çok uzun ve pozitif amaçlı bir süreçtir. Çünkü kentsel dönüşüm ile birlikte şehirlerde sosyal ve fiziksel sorunların çözülmesi hedefi de yer alırken, özellikle birçok ayrıntı açısından yenilik ve güçlendirme hedeflenir.

Günümüzde şehirlerde en önemli sorunlar arasında nüfusların hızlı bir şekilde artması ve buna bağlı yerleşim planlarının bozulması ve dengesiz bir yapılaşma bulunması yer almaktadır. Çarpık kentleşme, sürekli bir şekilde yaşanan deprem hareketlenmeleri ve kentlerin değişime uğraması kentsel dönüşümü de gerekli bir hale getirmektedir. 

Kentsel dönüşüm şehirlerde riskleri göz önünde bulundurarak daha güçlü bir yapı stoku oluşturmak ve şehri daha yaşanabilir bir hale getirmeyi amaçlar. Bu dönüşüm sayesinde kentlerde daha yüksek bir enerji verimliliği, daha yüksek bir yaşam kalitesi, korunan bir çevre ve uzun yıllar kullanılabilecek doğal kaynaklar elde edilir. Özellikle eski ve risk oluşturan yapıların yenilenmesi ile birlikte daha modern binalar ve yeni bir alt yapı sistemi ortaya çıkarken, yeni yeşil alanlar ve yaşam alanları elde edilir. 

Kentsel Dönüşüm Faydaları Nelerdir? 

Yaşam alanlarında ve kentlerde sosyal, ekonomik ve fiziksel olarak iyileşme edilmesi için kentsel dönüşüm çok iyi bir gelişim sağlar. Mevcut yapılar riskli durumdan çıkarılarak yenilenirken ve restore edilirken, çevrede daha iyi bir görüntü ve daha yaşanılabilir bir ortam sağlanır. Bu çerçevede de kentsel dönüşüm denildiğinde akla gelen en önemli faydalar aşağıdaki gibidir. 

·       Konforlu ve yaşanabilir kentler için kentsel dönüşüm projeleri daha düzenli bir çevre ve daha fazla yeşil alan sağlar. Yeni binalar veya iyileştirilmiş mevcut binalar daha konforlu yaşam alanlarını ortaya çıkarır. 

·       Yapılardaki yenilenme ve alt yapının yenilenmesi ile birlikte kentsel dönüşüm kullanılmaz hale gelmiş ve eski tüm sistemleri güncellerken, şehirlere yeni bir nefes alma imkanı sağlar. Özellikle altyapı yeniden inşa edilip iyileştirdiğinde kentlerde modernlik elde edilir. 

·       Aktif kullanılabilecek yeni alanlar sağlayan kentsel dönüşüm, kullanılmayan ve boş kalmış bölgelerde verimli kullanım projeleri amaçlar. Bu bölgelerde yeni yapılar ya da ticari alanlar oluşturularak şehir ekonomisine katkı sağlanır. 

Kentsel dönüşüm ile ilgili bu ana faydalar beraberinde ekonomiyi canlandırırken, yerel ekonomide hem paranın dönüşümünü hem de yeni istihdamları aktif hale getirir. Yaşam alanlarında deprem ve afetlere karşı riski yapıları azaltırken, yeni yapılar ile sosyal yaşamı destekler. 

Kentsel Dönüşümde 3'te 2 Çoğunluk Nedir? 

Kentsel Dönüşüm Yasası dahilinde bir yapının dönüşüme tabi tutulması için belirli bir oran ile gayrimenkul sahiplerinin karara onay vermesi gerekmektedir. Bu oran kentsel dönüşümde 3’te 2 çoğunluk yasası olarak adlandırılırken, riskli alanlarda ve rezerv yapılarda yeni bina yapılması veya kentsel dönüşüm sağlanması için 3’te 2 çoğunluğun karar vermesi gerekir. 

3'te 2 çoğunluk yapıda hisse sahibi olan yani gayrimenkul sahiplerinin çoğunluğudur. Bu karar verilirken yapıdaki kiracılar ya da hak sahibi olmasa da yapıda ikamet eden kat maliklerinin karar vermesi yeterli değildir. Son dönemde özellikle büyük deprem ardından kentsel dönüşümde daha hızlı sonuç elde edilebilmesi için üçte iki çoğunluk yerine %50+1 ile karar alınması üzerinde de bir çalışma yapılmaktadır.

Kentsel dönüşüm kentlerde daha yaşanabilir ve fonksiyonel yapılar ve alanlar elde edilmesini sağlarken, kent çehresine katkı sunmaktadır. Yapınızda bu sürecin doğru bir şekilde yürütülmesi veya kentsel dönüşüm süreçlerinde yeni gayrimenkullerde ikametinizi sağlıklı bir şekilde sürdürmeniz için gayrimenkul danışmanlığı ihtiyacınız bulunabilir. Bu durumda Premar Gayrimenkul Danışmanlığı olarak firmamız size her zaman aradığınız hizmeti sağlayabilir.