Kökeni Arapça olan müştemilat kelimesi, Türkçeye çok eski zamanlarda katılmış olmak ile birlikte eklenti anlamına gelmektedir. Ancak gayrimenkuller ile ilişik şekilde kullanılan bu kelime yapının yanında yani ana binanın çevresinde ayrı bir işlev ile inşa edilmiş yapı olarak da bilinmektedir. Bu çerçevede müştemilat nedir sorusu için bazen bir depo bazen ise ek olarak kullanılabilecek bir yerleşim yeri gibi amaçlar ortaya koyan yapıdır, denilebilir.
Müştemilat Nedir?
Daha teferruatlı ve net bir şekilde ifade etmek gerekirse, müştemilat olarak bilinen yapılar; bir evin yanında ayrı şekilde inşa edilen yapılardır. Eklenti anlamında inşa edilen bu yapılar bazen evin fazla eşyalarını muhafaza etmek için bir depo, bazen kömür gibi yakıtları muhafaza edecek bir kömürlük, bazen ek bir teras ve bazen de ev halkının kullanacağı ekbir yaşam alanı şeklinde olabilir.
Müştemilat ne demek sorusu noktasında bir yapının ihtiyaçlarına göre farklı şekilde tasarlanabilir ve farklı boyutlarda inşa edilebilir yapılardır cevabı da verilebilir. Bir arazi içerisinde inşa edilen apartman veya müstakil evlerin yan kısmında, arka kısmında, bahçe bölümünde veya bahçenin farklı bir köşesinde binaya bitişik veya ayrı şekilde inşaat yapılması mümkündür. Örnek olarak ek yapı, bina dışında bulunup bina ile bitişik şekilde inşa ediliyorsa, bir garaj, teras veya depo gibi kullanım şekillerine sahip olabilir.
Çiftlik evleri, müstakil evler, apartmanlar, köşkler veya villalar gibi yapıların birçoğunda bilindiği üzere bu eklentiler çok sık görülür. Özellikle de müştemilat ev ne demek noktasında da binanın dışında bitişik olmayacak şekilde yapılan bağımsız yapılar olan bir kış bahçesi, bir hobi evi, oyun evi ya da ek bir yaşam alanı örnek verilebilir. Modeller genellikle kullanım alanına, binaya birleşik olmasına veya binadan ayrı olmasına göre değişiklik gösterir.
Müştemilat Kanunu Nedir?
Yapılar bulundukları arsa içerisinde yasal mevzuatlara uygun bir şekilde belirli ölçüler ile inşa edilirler. Yapının asıl mimarisi bu mevzuatlara göre inşa edildiği gibi eklenti olarak kullanılacak müştemilat yine ayrı bir kanun ile yönetmeliklere göre inşa edilir. Bu eklenti tamamen mülk sahibinin kullanımına ait olmak ile birlikte Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği çerçevesinde taban alanına dahil olacak şekilde inşaat yapılır.
Müştemilat bir yapının dışında inşa edilen eklenti anlamına gelirken; binanın kullanım amaçlarına ve şekline göre de değişen modeller ileinşa edilir. Yasal olarak Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği çerçevesinde de aşağıdaki maddelere uyum sağlaması gerekecektir.
- Yönetmeliği 4. maddesinin 27. kısmına bağlı olarak bahçe içerisinde inşa edilen ek yapı taban alanı içerisinde dahil edilir.
- Yönetmeliğin 33. maddesinin 2. bölümü bağlamında eğer bir binada odunluk gibi bir eklenti gerekliliği yer alıyorsa, bu alan bodrum katta inşa edilmelidir. Fakat bazı yapılarda temelde kaya bulunması ya da zeminde su çıkması gibi problemler ile karşılaşıldığında belediyeden eklenti için ayrı bir alan kullanımı talep edilebilir. İnşa edilecek bu eklenti özellikle arka bahçe gibi yol üzerinden görünmeyecek bir noktada inşa edilmeli ve çatıyı geçmeyecek ve ana binaya en fazla 3 metre yaklaşacak bir konumda bulunmalıdır.
- Yönetmeliğin 51. maddesi gereğince köy gibi alanlarda köy nüfusu tarafından inşa edilecek tarım veya hayvancılık amaçlı eklentilerde de inşa edilecek ek yapı dahil taban alanı katsayısı maksimum %40 olmalıdır.
- Son olarak 57. madde gereği yine köy gibi alanlarda köy nüfusunun inşa edeceği eklentiler yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni gerektirmemektedir. Fakat inşa edilecek eklenti için fen ve sağlık kuralları uygunluğu ortaya koyulduğuna dair valilikten görüş alınması gerekir. Ardından muhtarlığın bu yapı için izin vermesi ve verilen izinlere uygun bir şekilde de inşaat yapılması gereği yer alır.
Müştemilat nedir sorusu için verilen cevap bağlamında binaya ek olarak kullanılabilecek bir yapı ortaya çıkarken; bu yapının inşasında da farklı yöntemler kullanmak mümkündür. Günümüzde örnek olarak evin dışında bir teras inşa edilecekse betonarme tabanve üstünde pergola gibi bir birleşim ile cam balkon kaplaması kullanılabilir. Yine odunluk olarak ek bir yapı inşa ediliyorsa, prefabrik yapılardan yararlanılarak bu eklenti kolayca hazır hale getirilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Müştemilat ölçüsü ne kadardır?
Eklenti, ana yapıya en az 3 metre uzaklıkta bulunma koşulu ortaya koyarken; tarım gibi amaçlar ile inşa edildiklerinde taban alanında %40'ı aşamayacak ölçüde inşa edilmelidir.
Ek yapılar tapuya işlenir mi?
Eklenti yapılar farklı amaçlara göre inşa edilirken, binaya bitişik veya binadan ayrı inşaatlarda tapu kaydı gerekmeden de yapılabilir.
Müştemilat yapmak için izin gerekir mi?
Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği çerçevesine uyulması kaydı ile kentsel veya kırsak alanlarda eklenti inşa edilmesi mümkündür.
