Konutlar, ikamet etmek veya yatırım olarak değerlendirmek
amacı ile satın alınabilecek öncelikli gayrimenkullerdir. Konut alım işlemi
gerçekleştirilirken de birçok prosedürü yerine getirmek ve mağduriyet yaşamamak
için çok dikkatli davranmak gerekir. Alışveriş süreçlerinde de bu durumda
karşınıza birçok bilinmeyen farklı kavram çıkabilir. Örneğin, kat irtifakı ne demek birçok kişinin
merak ettiği sorular arasında yer almaktadır.
Kat irtifakı, genellikle konut sahibi olmak isteyen
kişilerin kat mülkiyeti kavramı ile çok sık karıştırdığı bir kavramdır. Ancak
hem kat irtifakı hem de kat mülkiyeti kavramları birbirinden tamamen ayrı bir
noktada yer almaktadır. Bu açıdan öncelikle kat irtifakı ne demek sorusunu
cevaplamamız gerekebilir. Sonrasında ise konuyu bütünleyecek şekilde diğer
kavramların ve kavramlar arasındaki ilişkilerin cevaplanması da mümkün
olacaktır.
Kat irtifakı ne demek sorusu için bir tapu çeşidi olduğundan
bahsetmek mümkün olacaktır. Eğer bir binanın yani yapının inşaatı henüz
tamamlanmamış ise bu yapıda hisse sahibi olacak kişilere kat irtifakı tapusu
verilmektedir. Yapı inşaatı devam ederken bir arsa üzerinde hak sahiplerinin
belirli bir yapı hissesine sahip olacağını göstermek maksadı ile kat irtifakı
kurulur. Yani hisseli arsalar üzerinde paydaşların bu arsa üzerinde yapı inşa
etme ve tamamlanan yapıda kat mülkiyeti sahibi olma hakkını kat irtifakı tapusu
sağlamaktadır.
Tapuda Kat İrtifakı Ne Demek?
En net tanım ile kat irtifakı ne demek sorusu için inşa
işlemleri devam eden yapılarda hissedarların hak sahipliğini ispat eden resmi
ve yasal belgedir, cevabı verilebilir. İnşa edilen bir projede hak sahibi
olabilmek için kat irtifakı tapusuna da sahip olunmalıdır. Özellikle de reel
ortamda bu durum sıklıkla banka konut kredisi almak istediğinizde
karşılaşacağınız bir durumdur. Çünkü bankalar kredi sağlarken, özellikle bir
yapı üzerinde kat irtifakı yer alması şartını öne koşabilir. Expertiz
incelemesinde irtifak bulunmadığı belirlendiğinde de başvurunuz reddedilebilir.
Bir arsa üzerinde inşaatı gerçekleştirilen bir yapıda
ilerleyen süreçte bir daire sahibi olacaksanız, henüz inşaatı yapılmamış ya da
bitmemiş olan bu yapıda hak sahibi olmanız için kat irtifakı tapusu sahibi
olmanız gerekir. Tıpkı tamamlanmış ve kullanımda olan bir daireyi
satın alırken tapuya giderek devir işlemleri yapıldığında adınıza kayıtlı
bir şekilde bu mülkiyetin tarafınıza ait olduğunu gösteren bir tapu senedi
alınmasına benzer bir durum bulunmaktadır. Çünkü kat irtifakı noktasında da
Tapu ve Kadastro Müdürlüğü'ne başvuru gerçekleştirerek, kat irtifakı tapusu
almanız gerekecektir.
Tapuda kat irtifakı ne demek noktasında da bir arsa üzerinde
inşa edilen yapıda mülkiyet hakkı bulunan bireylerin yapının bağımsız
kısımlarında ne kadar arsa payı sahibi olduğunu gösteren tapu türüdür, cevabı
verilir. Standart şekilde bir Türkiye Cumhuriyeti Tapu Senedi olan bu tapu
türünde mesken niteliğine sahip bir yapıda tapu üzerinde kat irtifakı ile
birlikte arsa payı ve kayıtlar bulunan bir senet teslim alınır.
Kat İrtifakı Tapusu Nasıl Alınır?
Kat irtifakı temin edebilmek açısından inşa edilen yapının bağlı bulunduğu Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne başvuru yapmak gerekecektir. Başvuru sırasında da resmi usuller gereği aşağıdaki şartların tamamlanmış olması talep edilmektedir.
- Arsa üzerinde henüz bir yapı inşaatı başlamamış ya da inşaat
başlamış olsa da inşaat bitirilmemiş olmalıdır. Çünkü inşaatı tamamlanmış
yapılarda artık kat irtifakı verilememektedir.
- İlerleyen süreçte yapı içerisindeki bağımsız her bölüm kat mülkiyeti mevzubahis olabileceği için kat irtifakı da ilerleyen bu sürece bağlı olarak her bölüm için kurulabilmektedir. Zira ilerleyen dönemde inşaat bittiğinde ortaya belirli bağımsız bölümler yani daireler çıkacaktır. Bu dairelerin her biri için de arsa üzerinde pay ayrımı yapılır. İşte kat irtifakı belirlenen bu arsa paylarının üzerinde sağlanmaktadır.
- Kat irtifakı sağlanırken hisseye dayalı bir şekilde işlem yapılabilir. Bu irtifaka dayalı olarak da ortaya bir inşaat yapma borcu çıkarken, bu borç payların her biri açısından da ortak bir yapıya sahip olacaktır.
Hisselere sahip olan bir arsada yapı inşa edileceği zaman
paydaşlar ortak bir karara vardığında kat irtifakı başvurusu açısından da
yapının tamamlanacağı zaman hangi bağımsız bölümün kim tarafından sahipleneceği
daha önceden belirlenmelidir. Bu noktada uzlaşma elde edilmesi gerekirken,
uzlaşma sağlanmadığında da mahkeme yolu ile çözüm elde edilebilir. Uzlaşma
sonrasında da her hisseder kat irtifakı başvurusu yapabilir. Ancak bu noktada
tüm hissedarların tapuya bir arada gitmesi veya vekalet ile tümünün adına bir
kişi tarafından başvuru yapılması gerekebilir.
Kat irtifakı başvurularında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından talep edilen belgeler ise aşağıdaki şekildedir.
- Her başvurucu kişinin hazırlayacağı bir dilekçe içeriğinde telefon, e-posta adresi, adres ve T.C. kimlik numarası ile tamamlanmalıdır.
- Yapı için yerel yönetim tarafından onaylanmış bir mimari
proje sunulmalıdır.
- Yönetim planı ve toplu yapılarda da vaziyet planı talep
edilir.
- Vergi numarası ve iskan belgesi anlamına gelen yapı kullanma
ruhsatı ibraz edilmelidir.
- Başvuru yapan kişi farklı bir kişiyse, vekaletname sunulmalıdır.
Başvuruda evrak eksikliği bulunmaması ile birlikte detaylı
bir inceleme yapıldıktan sonra kısa süre içinde kat irtifakı başvuruları
tamamlanmaktadır.
Kat İrtifakı Tapusu Ne Demek?
İnşaat işlemleri başlamamış ya da başlasa dahi bitirilmemiş
yapılarda kat irtifakı mevzu bahis hale gelir. Yani kat irtifakı ne demek
sorusu bağlamında inşaat tamamlanmadan önce kurulabilecek tapu türüdür, cevabı
verilebilir. Bahsedilen evraklar ile birlikte Tapu ve Kadastro Müdürlüğü’ne
başvuru yapıldığında, yapının tamamlanmasına kadar geçecek süre için arsa payı
bağlamında bireylerin hak sahipliğini ortaya koyan bir tapu senedi elde edilir.
Kap ittifakı tapusu için verilen tapu senedi net bir şekilde
hak sahibi olunan hisseyi ve bu hissenin bitecek olan yapıda hangi bağımsız
bölüme sahip olacağı açıkça belirtilir. Ayrıca kat irtifakı arsanın bütünü için
kurulmalıdır ve bir kısmı için kurulması mümkün değildir. İşlemler sonrasında
sorgulama ise e-devlet sistemi ya da Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü web
sayfasından kolaylıkla yapılabilir.
Konu ile alakalı olarak kat mülkiyeti noktasına değinmek
gerekirse de kat irtifakı tapuda arsa cinsinden belirtilirken, kat mülkiyeti
tapuda bina olarak belirtilir. Zira kat mülkiyeti bir hak sahibinin bir
taşınmazın bağımsız bir bölümünde mülkiyet ve kullanım hakkına sahip olduğunu
gösteren tapu türüdür. Yani irtifak arsa üzerinde inşa edilmekte olan yapıdaki
hisseyi ve ileride sahip olunacak bağımsız bölümü ve mülkiyet ise bu bağımsız
bölüme sahip olunduğunu göstermektedir.
Özellikle günümüzde bankalarda konut kredisi taleplerinde
bazı bankalar kat irtifakı yeterliliğini kabul ederken, bazı bankalar ise mutlaka
kat mülkiyeti talep etmektedir. Ancak DASK gibi işlemlerde ise her iki noktada
da sigorta yaptırmak mümkündür. İlerleyen süreçlerde yapı iskan belgesi
alınarak yapının inşaatının tamamlanması ile yine yapının tamamı için kat
mülkiyeti işlemleri de başlatılabilir. Bu sayede de tapu kat irtifakı üzerinden
kat mülkiyeti türüne kolaylıkla dönüşüm gösterir.
Kat irtifakı ne demek sorusu için verilen cevap ile birlikte kat mülkiyeti ve ikisi arasındaki bağlantı hatta sıralı geçiş işlemleri de açıklanmış olmaktadır. Bu anlamda özellikle konut alışverişleri yaparken irtifak ile mülkiyet arasındaki farkı görebilmeniz ve sağlayacakları ya da önünüzdeki süreç hakkında bilgi sahibi olmanız önemlidir. İşte tam bu noktada da doğru bilgi ve sıkıntısız bir süreç için Premar Gayrimenkul Danışmanlığı olarak sunduğumuz profesyonel danışmanlıktan yararlanmanız büyük bir fayda sağlayacaktır.