Normal koşullarda bir evde geçici olarak ikamet
gerçekleştirilmesi için ev sahibi ile kiraya tutan kişi arasında bir kira
sözleşmesi imzalanır. Ülkemizde yasalar gereği kira sözleşmeleri 1 yıllık
olarak hazırlanır ve 1 yıl sonrasında oturmak isteyen kiracı sözleşme kuralları
gereği kirayı zamlı olarak ödeme vasıtasıyla oturmaya da devam edebilir. Ancak
bazı koşullarda kiracılar 1 yıllık kira sözleşmesini doldurmadan evden çıkmayı
da talep edebilir.
Özellikle konutlar için gerçekleştirilen kira sözleşmeleri,
ev sahibi ile kiraya tutan kişi arasında belirli yükümlülükler ortaya koyar. Bu
yükümlülükler gereği ev sahibi geçerli bir neden olmadan kiracıyı evden
çıkaramayacağı gibi kiracının da sözleşme bitmeden önce evden çıkması durumunda
bazı ayrıntılar devreye girer.
Kiracı Konutu 1 Yıldan Önce Tahliye Edebilir Mi?
Yasalar gereği bir konutta veya işletmede kiracı olarak
ikamet eden kişiler bazı özel durumlar dahilinde 1 yıllık kira sözleşmesi
dolmadan dahi evi terk etme hakkına sahiptir. Aşağıda ifade edilebilecek bu
durumlar ile karşılaşıldığında hiçbir maddi yükümlülük bulunmadan erken tahliye
talebi ortaya çıkabilmektedir.
- Eğer karşılıklı anlaşma
gerçekleştirilen ve imzalanan kira
sözleşmesine bağlı olarak ev sahibi ortaya çıkan yükümlülüklerini
yerine getirmez ise yani örnek olarak sözleşme dolmadan zam yapılması ya
da konuta kendine ait anahtar ile girmeye devam etmesi durumunda kiracı
direkt olarak evi terk edebilir.
- Kiracının 1 yıllık
sözleşme imzalayarak oturmaya başladığı evde vefat etmesi veya evliyken bu
evi tutarak boşanma gibi bir problem yaşaması durumunda herhangi bir
yükümlülük altına girmeden ev boşaltılabilir.
- Kiralanan ev bir süre
sonrasında yaşanmayacak özellikler göstermeye başlıyorsa, yani örnek
olarak aşırı nem veya duvarlarda hasar gibi durumlar görülüyorsa ve hayati
risk ortaya koyuyorsa ev terk edilebilir.
- Bazı durumlarda kiracı iş
hayatı, eğitim hayatı ya da sağlık nedenleri dolayısıyla başka bir şehre
taşımak zorunda kaldığında da sözleşme dolmadan evi terk edebilir.
Sayılan bu nedenler dahilinde herhangi bir yükümlülük
bulunmadan kiracı sözleşme 1 yılı tamamlamasa dahi evi terk edebilir. Zira aksi
takdirde kiracı 1 yıllık sözleşme boyunca her ay düzenli bir şekilde kira
ödemek zorundadır. Eğer buna rağmen herhangi bir faktör yer almadan evi terk
ederse, ev sahibi daireyi hızlı bir şekilde yeniden başka bir kişiye
kiralayabilir. Bu durumda evi terk eden kiracı kira ödemeyi bırakırken, yeni
kiracı artık ödeme yapmaya başlar. Ancak ev sahibi yeni kiracı girene kadar olan
aralıkta kira kaybı yaşadığını ispat ederse, sözleşme bağlamında eski kiracıdan
kalan ayların kirasını ödeme talebi oluşturmaya hak sahibi olur.
1 Yıllık Kira Sözleşmesi Bitmeden Çıkılırsa Depozito Ödenir Mi?
Bir ev kiralama sürecinde özellikle kiracıların karşılaştığı
en teferruatlı durumlardan birisi depozito ödemesidir. Eğer kiracı evi terk
ederken sözleşme şartlarına uygun şekilde teslimi sağlarsa, depozito
iadesini de talep etme hakkına sahiptir. Fakat ev sahibi yaşadığı kira kaybını
göz önünde tutarak veya evde oluşan hasarları iddia ederek bunları kanıtlarsa,
depozitodan kesinti yapabilmektedir. Bu noktada bir anlaşmazlık yaşanması ile
birlikte de yargı yolu açıktır.
Kiracı 1 Yıllık Sözleşme Dolmadan Evden Çıkmak İstediğinde Ne
Yapmalıdır?
Kiracılar haklı bir sebep ile birlikte 1 yıllık sözleşme
dolmadan evden taşınmak istiyorlarsa, özellikle bu haklı sebebi net bir şekilde
ifade ederek, sözleşmenin karşılıklı olarak feshedilmesi sayesinde evi terk
edebilirler. Bazı durumlarda da ev sahibi ile karşılıklı anlaşma yaparak hiçbir
gerekçe bulunmadan evin boşaltılması sağlanabilir. Bu durumda evi boşaltmak
isteyen kiracı ev sahibinin yeni bir kiracı bulana kadar kira masraflarını
karşılayabileceği gibi yeni bir kiracı bulma konusunda destek dahi sağlayabilir.
Kiracılar 1 yıllık sözleşme dolmadan önce evi boşaltırken
durum tespiti ile hasar kaydı avantajından yararlanabilir ve depozito talebi
yapabilir. Ancak bazı noktalarda hem depozito hem de kira ödemesi gibi
ayrıntılar ile ilgili anlaşmazlıklar yaşanabilirken, öncelikle noter ve
sonrasında yargı yoluna başvurulması mümkündür. Normal koşullarda Türk Borçlar
Kanunu gereği makbul bir süre içerisinde yeni bir kiracı bulunana kadar ev
sahibinin belirli bir emek sarf etmesi gerekecektir. Bu durumda yeni bir kiracı
bulamadığında da kira sözleşmesi bitmediği için bu süreç içerisinde eski
kiracıdan kira bedelini ödemesini talep etme hakkına sahiptir.
Bu tip anlaşmazlık durumlarında bazen sözleşmedeki özel bir
maddeye bağlı olarak kiracı evi erken terk ettiğinde tazminat ödemesi ile dahi
karşılaşabilmektedir. Yargı yoluna gidildiğinde bu gibi durumlarda kalan kira
süresi tazminat bedeli olarak belirlenirken, kira sözleşmelerinin oluşturulması
sırasında bu tip ayrıntıların birçoğunun görüşülmesi ve sözleşmeye dahil
edilmesi büyük avantaj sağlar. Özellikle bu tip karmaşık prosedürlerde ve
atılması gereken adımlarda Premar
Gayrimenkul Danışmanlığı olarak destek hizmetlerimiz her zaman yanınızda
olmayı sürdürmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kiracı 1 yıl dolmadan
çıkarsa neler olacak?
Kiracının erken çıkması arkasında yasal olarak haklı bir
faktör bulunmuyorsa, sözleşme bağlamında tazminat ödemesi gerekirken; yeni bir
kiracı bulunana kadar da kira bedelini ödeme mecburiyeti ortaya çıkar.
1 yıl dolmadan kira
sözleşmesi iptali yapılabilir mi?
Konut veya işletmelerde kiracılar her 6 aylık dönem
sonrasında sözleşmeyi sona erdirme hakkına da sahiptir.
1 yıl önce kiracı
evden çıkarsa depozito alabilir mi?
Evde herhangi bir hasar bulunmaması durumunda depozito
iadesi talep edilebilir.