Kira Gelir Vergisi Hesaplama

Kira Gelir Vergisi Hesaplama



Dünyanın neredeyse her ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de yasalar çerçevesinde herhangi bir noktadan elde edilen gelirin resmi olarak kaydedilmesi ve vergilendirilmesi gerekir. Bu neden ile herhangi bir gayrimenkulün kiraya verilmesi sonucunda da bir gelir elde edildiği için kira gelir vergisi ödemesi yapılır. Bu ödemenin net rakamlar ile sağlanması için de kira gelir vergisi hesaplama işlemi yapmak gerekir. 

Kira gelir vergisi, günümüzde Gelir Vergisi Kanunu 70. Madde bağlamında işlenmiş bir konudur. Bir gayrimenkulün bizzat veya hakları ile kiraya verilmesi ardından bir gelir elde edilirken, bu gelire karşılık “Gayrimenkul Sermaye İradı” adı altında bir vergi uygulaması yer alır. Elde edilen gelir belirli sınırlar kapsamında vergiye tabi tutulurken, kiralayan kişiden kira gelir vergisi hesaplama yöntemleri ile vergi alınır. 

Ülkemizde yasalar gereği kira gelir vergisi hesaplama işleminde alt sınır ile birlikte değerlendirme gerçekleştirilir. Bu sayede de kişinin elde ettiği kazanca bağlı olarak bazen indirim bazen de muafiyet imkanı bulunmaktadır. Örnek olarak 2024 yılında bir gayrimenkulden yıllık olarak elde edilen kira geliri 33.000 TL veya altında ise vergi hesaplaması ve ödemesi gerçekleştirilmeden ve beyanname verilmesine gerek kalmadan istisna yani muafiyet elde edilir. 

Her yıl belirlenmiş bir alt sınır bulunmak ile birlikte 2024 yılında da bu alt sınır 33.000 TL olarak tespit edilmiştir. Bu sınır altında elde edilen kira geliri durumunda gelir vergisi ödemesi ihtiyacı bulunmamaktadır. Ancak eğer kiraya verilen gayrimenkul iş yeri ise veya yıllık elde edilen tutar alt sınırı üzerinde ise kira vergi beyannamesi hazırlanarak vergi ödemesi yapılması gerekmektedir. Bu nedenle her yıl enflasyon verileri, ortalama kira gelirleri ve birçok farklı kriter göz önünde bulundurularak bir alt sınır düzenlenerek vergiden istisna olan veya mükellef olan kişilerin durumu belirlenmektedir. 

Kira Gelir Vergisi Hesaplama Nasıl Yapılır?

Kira gelir vergisi hesaplama günümüzde 2 farklı yöntem ile gerçekleştirilebilen bir işlemdir. Kullanılabilecek yöntemler kısa bir tanımlama ile aşağıda iki madde şeklinde açıklanmıştır. 

  • Gerçek gider yöntemi ile hesaplama yapılırken yıllık kira tutarı toplamı içerisinden fatura ile kayıt altına alınmış tüm giderler çıkarılmaktadır. Bu hesaplamada kiraya verilen gayrimenkul açısından gerçekleştirilen tüm harcamalar hesaplamada yer alacaktır. Çünkü bu sayede kira gelir vergisi için net sonuç elde edilir. 
  • Götürü gider yöntemi olarak adlandırılan yöntemde ise ilk aşamada yıllık kira bedeli hesaplanarak, yıl için belirlenmiş istisna bedeli bu toplam bedelden çıkarılır. Yani örnek olarak 2024 yılında yıllık toplam kira bedeli 60.000 TL ise istisna olarak kabul edilen 33 bin TL toplam giderden çıkarılır ve elde 27.000 TL gibi bir gelir kalır. Kalan bu gelirin %15 oranı hesaplamaya tabi tutulur. Elde edilen sonuç istisna bedeli hariç kalan tutardan düşüldükten sonra ortaya çıkan son rakam vergi hesaplaması için kullanılacak rakamdır. Bu rakama yıl içerisinde tespit edilmiş damga vergisi tutarı eklendiğinde de ne kadar ödeneceği ortaya çıkmaktadır.

Kira geliri elde eden her mülk sahibi bu yöntemlerden herhangi birini kullanarak kira gelir vergisi hesaplama işlemi gerçekleştirebilir. Ödemeler açısından her yıl kanuna bağlı olarak bakanlık tarafından belirlenmiş bir ödeme takvimi oluşturulur. Genellikle bu takvimde 1. taksit için son ödeme tarihi Nisan ayının ilk günü ve 2. taksitin son ödeme günü Temmuz ayının son günü olarak belirlenir. Bu tarihlerde her yıl resmi tatillere veya tarihin hafta sonuna gelmesine göre 1-2 gün gibi oynamalar olabilir.

2024 Kira Gelir Vergisi Tutarları Ne Kadardır? 

Her gayrimenkulün bulunduğu konuma, türüne, boyutlarına, özelliklerine veya kiracı ile kiralayan arasındaki anlaşmalara göre kira değerleri farklı olabilir. Elbette buna bağlı olarak da kira gelir vergisi değişen oranlarda ortaya çıkabilir. Bu çerçevede 2024 kira gelir vergisi hesaplama işlemi için de her yıl verilecek beyanname kapsamında damga vergisi ödemesi de hesaba katılarak, belirli bir yüzdelik oranı ile tespit edilmiş tutarlar üzerinden vergi ödemesi gerçekleştirilir.

2024 kira gelir vergisi hesaplama için Gelir Vergisi Kanunu çerçevesinde resmi makamlar tarafından hazırlanmış liste aşağıdaki şekildedir. 

  • Vergi oranı 110.000 TL sınırına kadar ulaşan gelir sahipleri %15 oran ile ödeme gerçekleştirir. 
  • 230.000 TL ile 580.000 TL arasında bulunan kişiler için ilk 110.000 TL rakamda 16.500 TL ve fazlasında %20 oran ile vergi ödemesi yapılır.
  • 580.000 TL ile 3.000.000 TL arasında kira gelirlerinde ilk 230.000 TL kısım için 40.500 TL ve fazlası miktarda %27 oranda hesaplama yapılır.
  • 3.000.000 TL kira gelir oranında ilk 580.000 TL bölüm için 135.000 TL ve fazlası miktar için %35 oran üzerinden vergi hesabı sağlanır.
  • 3.000.000 TL üzerinde kira geliri durumunda ilk 3.000.000 TL için 982.000 ve fazlası için %40 oran üzerinden hesaplama yapılır.

Liste dahilinde ifade edildiği üzere belirtilen rakamlar ile gelir elde eden kişilerin ifade edilen oranlara göre her yıl kira geliri karşılığında vergi ödemesi yapması gerekmektedir. Yine daha önce belirtildiği üzere de 2024 yılı dahilinde istisnai rakam olarak yıllık kira gelirinin 33 bin TL ve altında olması ile vergiden muafiyet bulunmaktadır. 

Ödemelerde yapılan bu hesaplamalar 1 yıllık olacak şekilde göz önünde bulundurulmuştur. Fakat bir konut sahibi gayrimenkulünü 5 yıl peşin ödeme ile kiraya vermiş olabilir. Bu tip gelecek yılların kiralarının da peşin tahsil edildiği gelir kayıtlarında ödeme hangi yıl yapılmışsa ona göre değil gelir hangi yıl için elde edilmişse ona göre kira gelir vergisi hesaplama sağlanır. 

Örneğin, 2024-2025-2026-2027-2028 olacak şekilde 5 yıllık kira tahsil edilmiş olabilir. Bu durumda toplu bir şekilde 2024 yılında tahsilat yapılmış olsa da her yıl için kira bedeli ilgili yıl geldiğinde beyan edilir ve kira gelir vergisi hesaplama ona göre yapılarak gelir vergisi ödemesi gerçekleştirilir. Öte yandan geçmiş yıllarda alınmamış kiralarda da 1 yıl içerisinde toplu olarak anılırsa yani örnek olarak 3 yıllık kira 2024'te tahsil edilirse, gelirler 2024 yılında elde edildiği için vergi bu yıla göre hesaplanır. 

Kira Gelir Beyannamesi Nasıl Verilir? 

Her yıl aynı yöntemler kullanmak üzere rakamlar ve oranlar değişecek şekilde kira vergisi hesaplama sağlandıktan sonra mükelleflerin beyanname vererek gelirlerini Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden Bakanlığa bildirmesi gerekmektedir. Çünkü yasa gereği kira geliri elde eden her mükellefin kira gelir beyannamesi verme mecburiyeti bulunmaktadır. Beyanname sonrasında kişinin elde ettiği yıllık kira geliri istisnai sınır üzerinde bulunuyorsa vergi ödemesi gerekecektir. 

Mükelleflerin kira gelir beyannamesi verebilmesi için ilk etapta Gelir İdaresi Başkanlığı resmi sitesi http://www.gib.gov.tr adresinden giriş yaparak “Hazır Beyan Sistemi” sekmesini ve bu sistem altında da “Beyanname ver” bölümünü kullanması gerekecektir. Burada istenilen tüm bilgiler eksiksiz bir şekilde doldurulduktan sonra kira beyannamesi çok kolay bir şekilde tamamlanırken, istenilen koşulda işlem ikametgahınızdaki vergi dairelerinde de gerçekleştirilebilir. 

Beyanname hazırlanırken kira elde ettiğiniz gayrimenkulün adresini, elde ettiğiniz kira geliri miktarını ve giderleri beyanname içerisinde net bir şekilde belirtmeniz gerekir. Ayrıca eğer beyanname elektronik ortamda oluşturuluyorsa, bu ortamda bir imzalama yapılması veya vergi dairesinde ıslak imza ile tamamlanması önemlidir. Belirtilen süreler içerisinde her yıl beyanname vermesi gereken mükellefler süreyi doldurarak beyanname vermez ise ceza ile karşılaşabilir. 

Kira gelir vergisi hesaplama yöntemleri farklı olarak her gayrimenkulün değerine ve yıla göre sağlandıktan sonra beyanname veren ve gelir vergisi hesaplanan mükellefler vergi ödemelerini her yıl belirtilen takvim içerisinde yapmalıdır. Günümüzde de bu takvim içerisinde vergi mükellefleri kolaylıkla mobil bankacılık uygulamalarından, banka şubelerinden veya vergi dairelerinden ödemelerini tamamlayabilmektedir. 

Kira Gelir Vergisi Ödenmezse Ne Olur? 

Kira gelir vergisi hesaplama işlemi ile tarafınıza çıkarılan vergi borcu ödemek zorunda olduğunuz ve yine zamanı içerisinde ödemeniz gereken bir borçtur. Günümüzde vergi borcunu aksatan, beyanname vermeyen ya da hesaplanan vergi borçlarını düzenli ödemeyen birçok kişi öncelikli olarak borçların faizlendirilmesi ve sonrasında da borç nedeni ile icra takibi gibi durumlar ile karşılaşabilmektedir.

Kira gelir vergisi her yıl hesaplama işlemleri sonrasında mükellefler için 2 taksit olarak belirlenir ve belirtilen tarihlerde bu taksitlerin vadesi dolmadan ödenmesi talep edilir. Eğer mükellef gelir beyanında bulunmamış veya düşük beyan etmişse bu durumda da cezai işlem ile karşılaşır. Kiranın ödemesinin yapılmaması ya da beyannamenin verilmemesi gibi farklı cezalar ile karşılaşılırken, kira oranının %5 gibi bir kısmı ile ceza uygulaması hem mülk sahibine hem de bazı durumlarda kiracıya uygulanabilir. 

Eğer bir gayrimenkule sahipseniz ve bu gayrimenkulden kira geliri elde ediyorsanız ya da gayrimenkulü kiraya vererek düzenli bir gelir elde etmek istiyorsanız gelir vergisi konusunda net bilgilendirmeye ulaşmanız ve takip etmeniz gayet önemlidir. Bu neden ile profesyonel bir danışmanlık alabilmek ve sorunsuz bir şekilde vergi takibini de yapabilmek için firmamızdan hizmet talep edebilirsiniz. Premar Gayrimenkul Danışmanlığı olarak bu konuda sizlere sunabileceğimiz hizmetler ile kira gelir vergisi hesaplama konusunda hiçbir sorun yaşamadan gelirlerinizi takip etmeniz ve kiralama işlemlerinizi tamamlamanız sağlanabilmektedir.