Birikimleri değerli ve uzun/kısa vadeli yatırımlar haline
getirmek için tercih edilebilecek en önemli iki araç, menkul ve gayrimenkul
olarak adlandırılır. Mülkiyet oluşturmak açısından önemli iki türü oluşturan bu
kavramlar, birbirine benzeyen ve fakat yapısı ya da mantığı birbirinden farklı
kavramlardır. Hazırladığımız bu içerikte de menkul ve gayrimenkul kavramlarının
tanımlanması, türlerinin, avantajlarının, dezavantajlarının ve farklarının
incelenmesi üzerinde durduk.
Maddi birikimlerinizi bir mülkiyete dönüştürmek
istediğinizde menkul veya gayrimenkul arasında bir tercih yapabilirsiniz. İşte
bu noktada en pratik anlamda menkul taşınabilir varlık olarak bilinirken, para
başta olmak üzere yatırım yapılan tüm emtialar ve finans araçları menkul olarak
bilinmektedir. Hatta bir otomobil ya da evinize aldığınız yeni bir teknolojik
alet de menkul olarak adlandırılabilir. Bu durumda gayrimenkul ise
taşınamayacak niteliğe sahip arsa, ev ya da dükkan gibi tapulu mülkler anlamına
gelmektedir.
İçeriğin ilerleyen noktasında daha geniş bir şekilde ele
alınacak olsa da menkul ve gayrimenkul taşınır olmaları ve likit olmaları
noktasında birbirinden farklıdır. Örnek olarak Amerikan doları taşınabilir bir
menkul yapıya sahiptir ve istendiğinde kolaylıkla nakit olarak kullanılabilir.
Bir arsa ise taşınmaz niteliği ile paraya dönüştürülmesi gerektiğinde birçok
prosedür gerektirirken, uzun bir süre gerektirebilir. Üstelik gayrimenkullerde
yatırım işlemlerinden dönüşüm işlemlerine kadar her noktada belirli maliyetler
yer alır.
Menkul Nedir?
Net anlamda finansal araçlar yani yatırım araçları ve piyasa
varlıkları menkul değer olarak adlandırılır. Örneğin, yatırım
gerçekleştirebileceğiniz önemli piyasalardan biri olan Borsa İstanbul, menkul
kıymetler piyasası gibi bir isme sahiptir. Yani buradan da anlaşılabileceği
üzere hisse senetleri ve yatırım yapılarak kazanç elde edilebilen araçlar birer
menkul değeri ifade etmektedir.
Açık, resmi veya uluslararası yatırım piyasalarında
alım-satım işlemleri yapabildiğiniz kripto paralar dahil olmak üzere döviz
türleri, altın başta olmak üzere değerli madenler, teknolojik ürünler,
otomobiller veya taşınabilir niteliğe sahip olan tüm yatırım araçları menkul
olarak adlandırılır. Menkul kıymetlerin temel amacı yatırım gerçekleştiren
kişinin alım-satım sırasında gelir elde etmesini sağlamaktır. Ancak elbette bu
işlemlerde zarar etme ihtimali de bulunmaktadır.
Menkul kıymetler genel olarak bir borsa üzerinde işlem
gerçekleştirilen ve aracı kurumların alım-satım için aracılık oluşturduğu
kıymetlerdir. Bazen devlet kurumları tarafından aracılık sağlanırken, bazen
bankalar, döviz büroları, yatırım borsaları, broker firmalar veya menkul işlem
yatırım şirketleri bu hizmetleri verebilmektedir. Birey bir yatırımcı olarak bu
aracı kurumlar veya kuruluşlarda menkul alım-satım yaptığında kısa veya uzun
vadede de gelir veya zarar ile karşılaşabilir.
Menkul Türleri
Değişen finansal yatırım araçları menkul olarak adlandırılırken,
bu yatırım araçları içerisinde aşağıda bahsedilebilecek şekilde birçok farklı
tür bulunmaktadır.
- Tahviller, öncelikli
olarak devletin ve bazı şirketlerin çıkardığı ve bireyin bu araca yatırım
yaptığında faiz ödemesi alma taahhüdü elde ettiği yatırım
enstrümanlarıdır.
- Devlet tahvilleri ise
devletin vatandaştan borç almak için kullandığı ve yatırımcıya belirli bir
süre sonrasında faiz ile geri ödeme yaptığı senettir.
- Vadeli işlem sözleşmeleri,
bir tarihin belirlenmesi ile birlikte yine belirlenmiş bir fiyat üzerinden
ürün alım-satım işlemi yapmayı sağlarlar.
- Hisse senetleri,
şirketlerin halka açılması ile birlikte vatandaşın satın alacağı hisseler
sayesinde bu şirketten kar payı kazanma şansı elde etmesini sağlayan
menkul yatırım araçlarıdır.
- Bono, bir borçlanma aracı
olarak genellikle kısa vadede düşük kazanç sağlayan bir araçtır.
- Yatırım fonu farklı menkul
kıymetler üzerinde yatırım gerçekleştirerek yüksek kazanç elde etme amacı
için kullanılmaktadır.
Yatırımcı bu gibi araçları ya da altın, döviz ve değerli
madenleri alım-satım gerçekleştirerek, sahip olduğu maddi birikimi
değerlendirmeyin ve arttırmayı tercih edebilir. Liste içerisinde sayılan menkul
türleri ise yatırım stratejilerinde en fazla kullanılan çeşitlerdir.
Menkulün Avantajları ve Dezavantajları
Menkul araçlar üzerinde yatırım gerçekleştirirken birçok
faktörü göz önünde bulundurmak çok önemlidir. Bu anlamda menkul yatırım
araçları için öncelikle avantajlar üzerinde durulabilir. Menkul araçlar hisse
senetlerinden yatırım fonlarına kadar birçok farklı çeşitliliğe sahip olarak
yatırımınızı risk faktörlerine ve araştırmalarınıza göre çeşitlendirmenize
yardımcı olur. Üstelik menkul araçlar kolaylıkla erişilebilir ve bankalar gibi
aracı kurumlarda kolaylıkla işlem yapılabilir araçlardır.
Avantajlar bağlamında menkuller yüksek bir akış sağlar.
Örnek olarak sahip olduğunuz hisse senetlerini aynı gün içerisinde dahi satışa
sunduğunuzda kazançlı bir geri dönüş elde edebilirsiniz. Alım-satım
işlemlerinin bu kadar hızlı olması ile birlikte de özellikle bazı menkul kıymet
çeşitleri çok yüksek kazanç ortaya koyabilmektedir. Elbette risk faktörü yüksek
olsa da bu çok önemli bir fırsattır.
Menkul kıymetlerin dezavantajları bağlamında ise yatırımda
bilgisizlik ve tecrübesizlik büyük zararlara neden olabilirken, işlem yaparken
de komisyonlar gibi ayrıntılar ile ücretler talep edebilir. Menkul kıymetler
bir piyasa üzerinde işlem görürken, piyasalar siyasi olaylar, güncel
hareketlilik veya gündem sayesinde çok hızlı bir şekilde değişim gösterir.
Yatırım hızlı bir şekilde yapılırken, çok hızlı bir kayıp da yaşanabilir ve
kayıp yaşanmasa dahi yapılan yatırımlar içerisinde vergi ödemeleri de yer almaktadır.
Gayrimenkul Nedir?
Taşınmaz anlamına gelen gayrimenkul bir konumu ve bu konum
üzerinde bulunan ya da bulunmayan yapıyı ifade etmektedir. Yani dünyanın
herhangi bir yerindeki bir arsa, tarla ya da bir arazi üzerindeki değişen
birçok amaca sahip olarak kullanılabilecek yapı gayrimenkul anlamına gelir.
Öncelikli olarak elbette konutlar ve
sonrasında ticari amaçlı dükkanlar, iş merkezleri, fabrikalar, ofis binaları,
alışveriş merkezleri veya dükkanlar gayrimenkul olarak yatırım yapılan
varlıklardır.
Gayrimenkuller şehir içi, şehir dışı, şehirlerarası, deniz
kenarı veya imara açık alanlarda bulunması gibi birçok özelliklere sahip
olabilir. Emlak sektöründe temel yatırım ürününü ifade eden bu gayrimenkul,
kendi içerisinde de birçok farklı türe ayrılarak; yatırımda çeşitlilik
oluşmasını sağlayabilmektedir. Bu anlamda gayrimenkul; üzerinde uzun vadede
yatırım yapılabilen ve kazanç ya da kullanım açısından fırsat oluşturan yatırım
aracıdır.
Gayrimenkul Türleri
Öncelikli sınıflarda ele alınabilecek gayrimenkul çeşitleri
içerisinde aşağıdaki temel türlerden bahsetmek mümkündür.
- Öncelikle ticari
gayrimenkuller ofis, alışveriş merkezi, depo veya otel gibi tesisler
anlamına gelmektedir.
- Tarım niyeti ile
kullanılan gayrimenkuller ise bahçe, sera veya çiftlik gibi yapılardır.
- Konut, yaşam sürdürmek
için kullanılan gayrimenkulü ifade ederken; apartman dairesi, müstakil ev,
konut projesi veya yazlık ev olabilir.
- Endüstriyel yapılar
fabrika gibi işlevlere sahip olan gayrimenkulleri ifade eder.
- Ayrıca okul, hastane ya da
ibadethane niteliğine sahip özel amaçlı gayrimenkul türleri
bulunmaktadır.
Gayrimenkulün Avantajları ve Dezavantajları
Bahsedilen türleri ile birlikte gayrimenkul türleri
yatırımcıya değişen yatırım imkanları sağlarken, her gayrimenkul türünde de
farklı bir strateji göz önünde bulundurmak gerekir. Çünkü gayrimenkul piyasası,
menkul piyasası kadar hareketli ve hızlı bir getiri sağlamasa da çok önemli bir
yatırım piyasası oluşturmaktadır. Bu yatırım araçlarında da avantajlar
açısından aşağıdaki noktalar üzerinde durulabilir.
- Yatırımcı gayrimenkul
yatırımında çok geniş bir portföy
üzerinde durabilir. Gayrimenkul türleri riskin en düşük noktada tutulması
ile yatırım yapma avantajı sağlar.
- Özellikle uzun vadede
kazanç elde etmek için gayrimenkuller iyi bir strateji ile değer artışı
üzerinde durur.
- Enflasyon gibi reel
etkilere karşı gayrimenkuller mülk değerini kolaylıkla kaybetmeden
enflasyon üzerinde kar oranı getirir.
- Özellikle satın alım
sonrasında kira gibi işlemler ile durdukları noktada yatırımcıya gelir
elde etme ve belirli bir sürede kendini amorti etme imkanı
sağlamaktadır.
Gayrimenkul bir yatırım aracı olarak avantajları yanında
dezavantajları noktasında da özellikle likit akışında bir risk sağlayabilir.
Hızlı bir geri dönüş yapmak her zaman mümkün olmayabilir. Piyasanın değişmesi
ve ekonomideki dalgalanmalar yatırımcıya değerleme yapma konusunda riskler
ortaya koyabilir. Gayrimenkul bakım gerektiren ve yıllar içerisinde onarım
maliyetleri ortaya çıkaran ve hem alımı hem satımında yüksek maliyetler ile el
değiştiren bir değerdir.
Menkul ve Gayrimenkul
Arasındaki Farklar
Son noktada ana başlık üzerinden ilerlemek gerekirse, menkul
ve gayrimenkul araçlar arasındaki en önemli fark menkul araçların taşınabilir
ve gayrimenkul araçların ise taşınamaz bir yapıya sahip olmasıdır. Yani menkul
kıymetleri her zaman yanınızda bulunabilir ve özellikle günümüzde cep telefonu
gibi teknolojiler sayesinde istediğiniz her noktada likidite elde edecek
şekilde kullanabilirsiniz. Çünkü menkul kıymetler fiziksel bir kanıt
gerektirmeyen, yatırım piyasasındaki sözleşmeler ya da senetler olabilmektedir.
Gayrimenkul kıymetler taşınmaz yapıları ile kişinin
mülkiyetini eline aldığında ömür boyu koruyabileceği hatta miras bırakabileceği
ve gereğinde asırlar boyunca değer kaybetmeyecek kıymetlerdir. Sahip olduğunuz
bir ev, tarla ya da bir dükkan hem kendi kullanımınız hem de sizden sonraki
nesillerin kullanımı ya da kiralama yönünde gelir elde etmek için fırsatlar
ortaya koyar.
Günümüzde Premar Gayrimenkul Danışmanlığı olarak verdiğimiz
hizmetler sayesinde de alım-satım yapabileceğiniz ve yatırım
gerçekleştirebileceğiniz birçok önemli gayrimenkul türü bulunmaktadır.
Yatırımlarınızı değerli bir çerçevede tamamlamak ve uzun vadede gelir elde
edebilecek bir yapı oluşturabilmek için firmamızın sağladığı bu danışmanlık ile
gayrimenkul yatırım araçlarını da her zaman değerlendirebilirsiniz.